De meest trieste Joodse feestdag – Tisha B’Av
De negende dag van de Hebreeuwse maand Av is bekend geworden als Tisha B’Av. Het begint bij zonsondergang op de achtste van Av en eindigt bij zonsondergang op de negende. Het staat bekend als de treurigste dag op de Hebreeuwse kalender.
Door de hele Joodse geschiedenis heen is de negende van Av erkend als een dag van tragedie. Veel vreselijke gebeurtenissen vonden plaats of begonnen op deze dag in de geschiedenis, waaronder de verwoesting van de Eerste (586 v.Chr.) en Tweede Tempel (516 v.Chr.), de verwoesting van Jeruzalem door de Romeinen (70 CE), het begin van de Spaanse Inquisitie (1492) en het begin van de Eerste Wereldoorlog (1914), die een voorbode was van gebeurtenissen die leidden tot de Holocaust. Tijdens de Eerste Kruistocht werden 10.000 Joden vermoord op Tisha B’Av (1095). In 1290 werden Joden op Tisha B’Av uit Engeland verdreven. Er wordt ook gezegd dat het de dag was dat Mozes terugkeerde van de berg Sinaï met de tien geboden en ontdekte dat zijn volk afgoden aanbad. Tijdens de Holocaust begonnen de deportaties van het getto van Warschau naar het nazi-vernietigingskamp Treblinka op Tisha B’Av (1942). Meer recentelijk vond de dodelijke bomaanslag op het Joodse gemeenschapscentrum in Buenos Aires plaats op Tisha B’Av (1994).
Naast het vasten tijdens Tisha B’Av, onthouden oplettende joden zich van wassen, werken, drinken, elektriciteit gebruiken, winkelen en seksuele relaties hebben. Joden markeren de dag zoals ze zouden doen tijdens een shiva, de Joodse rouwperiode. Tora-studie is verboden en Joden begraven vaak oude en beschadigde gebedenboeken op deze dag. Veel Joden zitten op lage krukjes of slapen op de grond. Ze onthouden zich van het begroeten van bezoekers en lezen de boekrol van Eicha (Klaagliederen). Gedurende de drie weken voor deze feestdag is het joden verboden te trouwen. Deze periode van rouw begint met een nieuwe vastendag, de 17e van Tammuz, toen de Tweede Tempelmuren van Jeruzalem in 70 GT werden doorbroken.
Orthodoxe joden geloven dat Tisha B’Av een dag van rouw zal blijven totdat de messias arriveert en de tempel wordt herbouwd. Op dat moment zal het voor altijd een feestdag worden. Hoewel het gereformeerde jodendom nooit een dergelijke betekenis heeft toegekend aan de verwoesting van de tempel, wordt Tisha B’Av nog steeds gevierd als een dag waarop de joodse tragedies worden herdacht.
Terwijl Joden Tisha B’Av observeren door achteruit te kijken op de kalender, kan de feestdag een belangrijke hedendaagse betekenis hebben. Tijdens het vasten kunnen Joden de pijn en het lijden van behoeftige mensen over de hele wereld begrijpen. Dit besef kan worden omgezet in mededogen en liefdadigheid. Joden zijn in het verleden vaak het slachtoffer geweest van genocide en kunnen deze feestdag gebruiken als een moment om hedendaagse slachtoffers van etnische, religieuze, raciale en gendervervolging te helpen. Joden kunnen ook beseffen hoe gelukkig ze zijn vergeleken met hun voorouders. Hoewel het antisemitisme tegenwoordig toeneemt, worden joden niet in dezelfde mate vervolgd als in de loop van de geschiedenis.
Het is nooit gemakkelijk om met een ramp om te gaan. Geen enkel ras of religie heeft meer historische ervaring met rampen gehad dan het Hebreeuwse volk. Herhaaldelijk zijn Joden overwonnen, tot slaaf gemaakt, afgeslacht, gemarteld en verdreven. Op de een of andere manier vonden de Joden, ondanks alle pogingen om deze kleine religie te vernietigen, een manier om te overleven en zelfs te gedijen. Het Joodse volk vond een manier om rampen om te zetten in overleven en overleven in een nieuwe natie, herbouwd over de afbrokkelende rotsen van de oude Joodse koninkrijken van David en Saul.
Het is meer dan 2000 jaar geleden sinds de verwoesting van de tempels in het oude Israël. Gedurende die tijd zijn miljoenen Joden afgeslacht door Grieken, Romeinen, de kruistochten, de Spaanse inquisitie en de Holocaust. Ondanks de vernedering van historisch perspectief, blijven joden bestaan. Ze aanbidden dezelfde God, reciteren dezelfde gebeden, vieren dezelfde feestdagen en voeren dezelfde riten en rituelen uit als hun moedige voorouders. Deze verbazingwekkende overlevingskroniek is misschien wel een van de grootste legendes uit de menselijke geschiedenis.
Hoewel Tisha B’Av de treurigste dag van de Joodse kalender is, kan het, door zorgvuldige reflectie, ook worden beschouwd als een dag om dankbaar te zijn voor het voortbestaan van het Joodse volk. Ondanks de hardnekkige pogingen van de beschaving om Joden te vernietigen, heeft deze kleine, hardnekkige religie een manier gevonden om te overleven, te bloeien en bij te dragen aan de culturen van talloze samenlevingen. In dit opzicht kan Tisha B’Av ook worden gezien als een dag om dankbaar te zijn voor het veerkrachtige uithoudingsvermogen van het ‘uitverkoren volk’. Altijd vervolgd, nooit vernietigd; het Joodse volk marcheert door de geschiedenis, onverminderd, onverschrokken en altijd dankbaar voor de invloed van hun voorouders.